|
(Қачон унга: «Аллоҳдан қўрққин», дейилса, уни кибру ҳавоси гуноҳга тортади-етаклайди). Бу гап Аллоҳдан тақво қилиши эслатилиб турган бир пайтда яна саркашлик билан ноҳақлик устида тураверишнинг нақадар оғир гуноҳлигини кўрсатади. Ҳа, тақво эслатилганда унга амал қилиш ўрнига, уни оғир олиш, ундан ғаш келиш нақадар катта гуноҳ!
وَمِنَ النَّاسِ مَن يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَيُشْهِدُ اللّهَ عَلَى مَا فِي قَلْبِهِ وَهُوَ أَلَدُّ الْخِصَامِ * وَإِذَا تَوَلَّى سَعَى فِي الأَرْضِ لِيُفْسِدَ فِيِهَا وَيُهْلِكَ الْحَرْثَ وَالنَّسْلَ وَاللّهُ لاَ يُحِبُّ الفَسَادَ * وَإِذَا قِيلَ لَهُ اتَّقِ اللّهَ أَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ بِالإِثْمِ فَحَسْبُهُ جَهَنَّمُ وَلَبِئْسَ الْمِهَادُ
– „204. (Эй Муҳаммад) одамлар орасида шундай кимсалар борки, унинг гапирган гапи, ҳаёти дунёда Сизга қизиқ туюлади. Ва ўзи (Исломга) ашаддий хусуматчи бўлган ҳолида дилидаги «имонига» Аллоҳни гувоҳ келтиради. 205. (Олдингиздан) кетганида эса ерда бузғунчилик, экин ва наслларни ҳалок қилиш учун югуриб-елиб юради. Аллоҳ эса бузғунчилик-фасодни севмайди. 206. Қачон унга: «Аллоҳдан қўрққин», дейилса, уни кибру ҳавоси гуноҳга тортади-етаклайди. Унга жаҳаннам бас келар. Нақадар ёмон жой-а!“. [2:204-206]
Бу оятлар Бану Зуҳранинг иттифоқдоши Ахнас ибн Шариқ ҳақида нозил бўлган. «У Мадинага Пайғамбар с.а.в.нинг олдиларига келиб, ўзининг мусулмон бўлганини изҳор қилган. Пайғамбар с.а.в. унинг бу ишидан ҳайратланганлар. У, мен мусулмон бўлишни истаб келдим, менинг содиқлигимни Аллоҳ Таолонинг Ўзи билади, деган. Кейин Пайғамбар с.а.в.нинг ҳузурларидан чиқиб, мусулмонларга қарашли экинлар ҳамда эшакларнинг ёнидан ўтган ва экинларга ўт қўйган, эшакларни эса ярадор қилган».96
Бу ердаги лафз умумий маънода бўлиб, Ахнасни ҳам, худди шундай сифатларга эга бўлган бошқаларни ҳам ўз ичига олаверади.
فَحَسْبُهُ جَهَنَّمُ وَلَبِئْسَ الْمِهَادُ
(Унга жаҳаннам бас келар. Нақадар ёмон жой-а!). Яъни, кўрпа-тўшак. Бу сўз таҳқирлаш, устидан кулиш учун қўлланяпти. Чунки жаҳаннам дам олиб, ухлаб ётиладиган кўрпа-тўшак эмас, алам, оғриқ ва азобдир.
2. Яна бир гуруҳ одамлар борки, жонларини Аллоҳнинг йўлига тикадилар, жонлари учун Аллоҳ Таолонинг ризосидан бошқа нарсани истамайдилар. Улар охиратда наим жаннатларида бўладилар. Улар биринчи гуруҳ одамларига ўхшаб фақат шу
(96) Дуррул Мансур: 2/572. Тафсири Табарий: 2/312.
172-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208